The President of Malta

Search
Close this search box.

Short speech for E.T. George Vella, President of Malta at the launch of the Book, Colors of the North, from the Northern Region, 17 September 2021. (Speech in MT)

Nixtieq nibda l-ewwel nett billi nirringrazzja lil min organizza din is-serata talli għoġbu jistedinni niġi hawn magħkom u qabel ngħid il-ftit kelmiet li għandi ngħid, irrid ukoll ngħid prosit lill-orkestra, is-Surmastrijiet, il-mużiċisti, iż-żeffiena u kull min ħa parti minn din is-serata ħelwa illi ġabet tant nies flimkien u ġabet tant lokalitajiet tal-istess reġjun flimkien.

Jiena ma rridx inkun ninstema’ dejjem nirrepeti imma meta nara dan it-tip ta’ għaqda, dan it-tip ta’ koperazzjoni, nifhem fejn nistgħu naslu bir-rieda tajba u bil-ftehim li jista’ jkun hemm bejnietna filwaqt li jkollna d-differenzi tagħna. Però nirrispettaw lil xulxin u nikkoperaw flimkien għax għandna għan wieħed biss. U jien konvint li lkoll kemm aħna jimpurtana biss li ntellgħu kemm jista’ jkun ’il fuq l-isem ta’ pajjiżna u anki, għaliex le, il-kwalitajiet sbieħ, differenti u interessanti li għandna fil-lokalitajiet tagħna.

L-ewwel nett nirringrazzjakom, ngħidilkom prosit ta’ dawn l-għaqdiet, dawn il-laqgħat li qegħdin tagħmlu biex wieħed ikun jista’ jagħmel dawn l-affarijiet. Biex norbot ma’ dak li qal is-Sur Fava rigward il-Konferenza tal-Għaqda Nazzjonali li jiena ħa nkompli fuqha, irrid ninforma illi dik ma waqfitx hemmhekk, wegħedt u se nagħmel Fondazzjoni għall-Għaqda Nazzjonali. Irrid ngħidilkom li l-istatut ormaj lest, jonqsu xi affarijiet li rrid niddiskutihom, il-Bord tal-Amministraturi diġà hemm intendiment min se jkunu u nispera fil-futur mhux ’il bogħod invaraw din il-Fondazzjoni għall-Għaqda Nazzjonali.

Jien ma nistax ma ngħidx li hu pjaċir tiegħi ħafna li nkun magħkom, kif għidt, għat-tnedija uffiċjali ta’ din il-biċċa xogħol ta’ riċerka u dokumentazzjoni importanti ferm imtella’ mir-Reġjun tat-Tramuntana. Inizjattivi simili għal din huma utli għall-pajjiż kollu u jkomplu jkattru l-patrimonju kbir kulturali Malti. Għalhekk, niżżi ħajr lill-awtur, f’isimkom, is-Sur Natalino Fenech, ta’ din il-ġabra ta’ riċerka ħajja, narrata u viżiva. Nesprimi wkoll l-apprezzament tiegħi lill-President tar-Reġjun, is-Sur Anthony Mifsud, u s-sindki u l-kunsilliera kollha tar-Reġjun tat-Tramuntana li kienu strumentali biex Colours of the North ikun suċċess.  Jien nieħu pjaċir nosserva li dawn il-Kunsilli, minkejja d-differenzi politiċi u l-prijoritajiet varji li għandhom fl-irħula u fl-ibliet tagħhom, jingħaqdu flimkien u jaħdmu bis-sħiħ mal-awtur biex tinħareġ pubblikazzjoni tal-ogħla livell li hija ferm bżonjuża biex wieħed iniżżel bil-miktub għall-posterità, għall-quddiem, għat-tfal tat-tfal tagħna, l-affarijiet sbieħ li hemm f’dawn ir-reġjuni u f’dawn il-lokalitajiet.

Jiena naħseb li kultant għandna tendenza wisq li niffukaw fuq t-teknoloġija moderna u l-iżvilupp, mingħajr ma verament nifhmu kemm għandna teżori moħbija madwarna u kemm għandna biex inkunu kburin. Illum iż-żgħażagħ jiddispjaċini, bl-ebda nuqqas ta’ rispett, medhijin wisq bit-teknoloġija, bil-mobiles f’idejhom, medhijin fuqu, u dak li hemm madwarna, dak li suppost inkunu nafu li huwa tant għażiż u tant għandu importanza, pjuttost naraw il-barranin jiġu biex igawduh huma u aħna kemm kemm nagħtu kas x’għandna madwarna.

Malta, u d-differenzi bejn ir-reġjuni huma l-aktar ġawhar prezzjużi li għandna. L-istorja u l-kultura. Ikun ta’ għajb għalina jekk ma nippreservawhomx bħala patrimonju naturali u patrimonju storiku. Ulied uliedna, diġà ntqal, għandhom id-dritt igawdu l-Malta li nafu aħna, il-Malta li hawn miġbura f’dan il-ktieb u f’kotba oħra bħalu illi jniżżlu b’mod viżiv, bir-ritratti, miġbudin b’sengħa kbira u anki mbagħad bit-test li jkun hemm madwarhom biex jispjega x’hemm f’dawn ir-ritratti. Fuq kollox Malta li tkompli tiġġedded mingħajr ma titlef ruħha fit-triq. Din hija l-Malta li rridu, ma rridux Malta illi titbiddel maċ-ċirkustanzi għal dak li jkun hemm bżonn. L-essenzjal irridu nagħmlu minn kollox biex inżommuh.

Jien nixtieq naqsam magħkom silta qasira mill-poeżija ta’ Dun Karm, il-poeta nazzjonali, Lil Malta, fejn fost oħrajn qal:

… Għaliex jekk inti żgħira

setgħetek huma kbar fir-ruħ u l-ġisem

u ġmielek sa fil-kbar nissel l-għira …

Nemmen li Dun Karm, fil-bidu tas-seklu għoxrin kien diġà qed iwasslilna messaġġ importanti u li jista’ jnebbħilna moħħna anki llum. X’kien qed jgħid Dun Karm? Kien qed jgħid li minkejja ċ-ċokon ta’ pajjiżna u l-isfidi varji li minn żmien għal żmien jheddu wiċċ din il-gżira, u aħna nafu bħalissa għadna għaddejjin minn sfida mhix żgħira, bħalma huwa l-iżvilupp mhux sostenibbli, it-tniġġis u t-tħassir tal-ambjent, il-poplu Malti dejjem wera reżiljenza u determinazzjoni biex jipproteġi dak li hu naturali, dak li hu storiku, dak li hu tiegħu bħala nazzjon.   

Sinjuri,

Malta qatt ma kienet u ma tista’ qatt tkun gżira iżolata fis-sens li tkun maqtugħa mill-madwar. Gżira kemm trid ġeografikament, imma qatt ma kienet maqtugħa mill-bqija tad-dinja. Għalkemm il-baħar iżommna relattivament maqtugħa mill-art tal-kontinenti li hemm madwarna, il-baħar minn dejjem kien sors fl-istess ħin ta’ ġid u li jgħaqqadna ma’ popli oħra. Fil-fatt, anki kif jidher tajjeb f’dan il-ktieb illi għadkom kemm ħriġtu, Malta dejjem kienet miftuħa għal numru kbir ta’ kulturi, reliġjonijiet u fehmiet differenti. Illum ukoll qed inkomplu niġġeddu permezz ta’ numru ġmielu ta’ barranin li għamlu Malta d-dar tagħhom ukoll. Napprezza għalhekk li din il-pubblikazzjoni nkitbet f’lingwa li tista’ tilħaq udjenza barranija, udjenza aktar wiesgħa, u għaliex le, tħajjar aktar nies, Maltin u barranin, biex iżuru l-mużajk storiku u kulturali li joffri r-Reġjun tat-Tramuntana.

Nagħlaq billi nirringrazzja mill-ġdid lil kulħadd, lil dawk kollha li b’xi mod jew ieħor taw kontribut biex ġie ppubblikat dan il-ktieb. Fl-aħħar u mhux l-anqas, lir-residenti kollha ta’ dan ir-reġjun li ninsab ċert huma kburin bis-sbuħija unika fir-raħal rispettiv tagħhom, u wisq aktar b’din il-pubblikazzjoni.

U qabel nagħlaq irrid nagħmel l-aħħar rimarka li jiena nemmen, bħalma tafu u dan urejtu, illi r-reġjuni għandhom lok għalihom fl-istruttura amministrattiva ta’ pajjiżna. Nafu kif il-Kunsilli ħadmu matul is-snin. Wara dawn is-snin kollha, il-fatt li bdejna nagħmlu r-reġjuni, hija xi ħaġa li jiena nemmen fiha u nimbottaha u naġevolaha. Bħalma tafu kelli l-pjaċir niltaqa’ magħkom diġà, reġjun wara l-ieħor, smajt il-problemi tagħkom, għaddejt il-messaġġi tagħkom, u fejn ikun hemm bżonn qed nistedinkom biex tkomplu żżommu kuntatt ħalli nkunu nistgħu, fejn nistgħu, intellgħu ’l fuq dik li hija l-amministrazzjoni lokali f’pajjiżna bħalma hemm f’pajjiżi oħra madwar id-dinja.

Nirringrazzjakom u nixtiqilkom il-lejla t-tajba.

Grazzi ħafna.

-Tmiem-

Skip to content